Vragen/meldingen met betrekking tot grensoverschrijdend gedrag bij de KNZB
Voor vragen/zorgen over grensoverschrijdend gedrag of het doen van een melding kunt u contact opnemen met de vertrouwenscontactpersonen van de KNZB.
Tel: 06-25645235 (Quintalle Nix)
Tel: 06-89924322 (Jan Eertink)
e-mail: vcp@knzb.nl
De KNZB werkt nauw samen met het Centrum Veilige Sport van NOC*NSF.
Tel: 0900-2025590
e-mail: centrumveiligesport@nocnsf.nl
Speak-up (anoniem): https://www.speakupfeedback.eu/web/zwemmen/nl
Wie zijn de VertrouwensContactPersonen binnen de KNZB?
Quintalle Nix:
Hallo, mijn naam is Quintalle Nix, moeder van 2 volwassen zonen en woonachtig in Amsterdam. Ik ben ruim 18 jaar werkzaam in de cliëntenondersteuning. Eerst als vertrouwenspersoon voor een adviesbureau met betrekking tot klachten in de Jeugdzorg en daarna alweer 14 jaar als Klachtenfunctionaris bij een reuma- revalidatiecentrum in Amsterdam. Ik doe mijn werk met veel plezier. Het geeft mij veel voldoening om inzichtelijk te krijgen wat er precies speelt in een casus en cliënten te voorzien van informatie en advies die hen mogelijk verder kan helpen.
Ik heb onlangs een basisopleiding tot Mediator afgerond en ben nu druk in de boeken om mij ook te kunnen laten registreren in het kwaliteitsregister voor mediators. In mijn vrije tijd ben ik buurtbemiddelaar en doe ik graag aan krachttraining, hardlopen en fietsen.
Jan Eertink:
Hallo, ik ben Jan Eertink. Ik ben 67 jaar oud. Sedert ruim 2 jaar gepensioneerd politierechercheur die in zijn ruim 40 jarige dienstperiode onder anderen werkzaam is geweest als zeden- fraude en digitaal rechercheur. Sportief ben ik vanaf midden jaren 80 als bestuurslid, trainer en zwemleider schroef bij een wedstrijd zwemvereniging en op dit moment ben ik lid van de bondsraad van de KNZB.
Wat is een VertrouwensContactPersoon (VCP)?
De vertrouwenscontactpersoon (VCP) is binnen de sportvereniging of sportbond het eerste aanspreekpunt voor iedereen die een vraag heeft over of te maken heeft met grensoverschrijdend gedrag. De VCP fungeert als eerste opvang voor leden (sporters, ouders van sporters, toeschouwers, kaderleden, vrijwilligers, bestuur) met een klacht of een vraag. Ze bieden een luisterend oor, geven raad en verwijzen door voor geschikte hulp. Daarnaast adviseren en stimuleren ze de vereniging of bond om preventieve maatregelen te nemen.
De vertrouwenscontactpersonen zullen niet zelf inhoudelijk de klachten behandelen, maar u de weg naar een goede oplossing proberen aan te geven. De vertrouwenscontactpersonen zijn op de hoogte van de mogelijkheden die er zijn om hulp te krijgen. Zij kunnen u informeren over de procedures en mogelijk vervolgstappen of u doorverwijzen naar een gespecialiseerde vertrouwenspersoon van het centrumveiligesport.nl van NOC*NSF, welke getraind zijn om de inhoudelijke begeleiding te geven. In een vertrouwelijk gesprek helpen zij je bij het doen van je verhaal. Bijvoorbeeld over zaken als doping, matchfixing, eetstoornissen, pesten, discriminatie, agressie en seksuele intimidatie.
Waarom een VertrouwensContactPersoon?
De praktijk binnen diverse sportverenigingen wees uit dat er momenten en gebeurtenissen zijn waarbij grensoverschrijdend gedrag helaas niet voorkomen kon worden. Binnen verenigingen willen wij dit graag voor zijn. Dat is dan ook één van de redenen waarom het goed is dat binnen verenigingen een VertrouwensContactPersoon aanwezig is. Een centraal aanspreekpunt om met elkaar zorg te dragen dat de wijze waarop we met elkaar binnen de club omgaan leuk en veilig blijft.
Meldplicht
Per 1 april 2019 is de meldplicht opgenomen in het tuchtreglement seksuele intimidatie (artikel 3) bij het Instituut Sportrechtspraak (ISR). Dit betekent dat dit van toepassing is voor alle (64) sportbonden die voor seksuele intimidatie zaken bij het ISR zijn aangesloten, waaronder de KNZB. Meldingen bij de aanklager van ISR, zoals beschreven in artikel 3, verlopen via de Vertrouwenscontactpersoon (VCP) van de bond.
De meldplicht houdt kort gezegd het volgende in:
Zodra iemand uit het bestuur van een vereniging of bond vermoedens heeft van een situatie waarin sprake is/ is geweest van seksuele intimidatie of seksueel misbruik, is hij of zij verplicht dit bij de bond te melden. Wanneer begeleiders iets weten, zijn zij verplicht dit te melden bij het bestuur van de vereniging.
‘Gewone’ leden krijgen een meldverantwoordelijkheid. Dat houdt in dat als er een vermoeden is van seksuele intimidatie of seksueel misbruik, er melding aan het bestuur moet worden gedaan tenzij dit niet verwacht kan worden van iemand.
Voorkomen is beter dan genezen
De VertrouwensContactPersoon is er ook voor vragen die kunnen spelen vóór dat er problemen zijn. Bij een VertrouwensContactPersoon kun je terecht met vragen die je niet makkelijk stelt of waarvan je bang bent dat er niet serieus op gereageerd gaat worden. Dit geldt voor trainers, coaches, ouders, begeleiders en teamleden. Daarbij: snel melden, er over praten en zorgen dat er (vroegtijdig) een einde gemaakt wordt aan een ongewenste situatie maakt dat deze niet verergert en ook herhaling kan zo voorkomen worden.
Wanneer kun je terecht bij de VertrouwensContactPersoon van de vereniging?
Als je vragen hebt of de manier van omgaan met elkaar binnen jouw vereniging klopt, dan ben je welkom bij de vertrouwenspersoon.
De vragen die je hebt kunnen gaan over:
• Pesten en gepest worden.
• Het gevoel hebben dat je er door je huidskleur, geloof of seksuele voorkeur niet bij hoort.
• Grensoverschrijdend gedrag: de manier waarop je benaderd en/of aangeraakt wordt door een teamlid, trainer of coach ervaar je als onprettig.
• Een vermoeden van ‘grensoverschrijdend gedrag: je denkt dat iemand in jouw directe omgeving hier mee te maken heeft.
• Je maakt je zorgen over de wijze waarop er met je kind wordt omgegaan binnen de vereniging/het team.
• Je vraagt je af of jouw gedrag als trainer en/of coach verstandig is.
• Iemand heeft je direct of indirect beticht van ontoelaatbaar gedrag.
• Het feit of je vraag bij de vertrouwenspersoon van (naam zwemvereniging) op de juiste plaats is.
Hoe vertrouwelijk is een VertrouwensContactPersoon?
Dat het belangrijk kan zijn om ook andere personen bij een vraag of probleem te betrekken zal duidelijk zijn, maar dit zal nooit zonder overleg en toestemming gebeuren! De gesprekken die er tussen jou en de VertrouwensContactPersoon plaatsvinden, daar wordt niemand van op de hoogte gesteld, zonder dat jij daar:
a. toestemming voor hebt gegeven
b. van op de hoogte bent
De activiteiten van de VertrouwensContactPersoon vallen onder de verantwoording van het Bestuur. Bij het afsluiten van het jaar rapporteert de VertrouwensContactPersoon aan dit bestuur óf er meldingen zijn geweest, van welke aard deze meldingen waren en hoe voortgang en afsluiting hebben plaatsgevonden.
Waar is de VertrouwensContactPersoon niet voor?
In principe is de VertrouwensContactPersoon er voor incidenten, vermoedens van incidenten en vragen hier om heen, die tussen vereniging en leden plaatsvinden of hebben plaatsgevonden of waarbij een relatie is tussen activiteiten binnen zwemvereniging-verband en de betrokkene(n). Bij twijfel: bespreek met de VertrouwensContactPersoon of je vraag bij haar/hem op de juiste plaats is. De VertrouwensContactPersoon zal mensen niet persoonlijk opvangen en/of begeleiden. Als er verdere opvang noodzakelijk is zal dit, altijd met toestemming van de betrokkene(n), plaatsvinden buiten de vereniging.
Aanstellen van een Vertrouwenscontactpersoon binnen de vereniging.
De KNZB adviseert ten zeerste om als een zwemvereniging zelf een of twee VCP-ers aan te stellen. Er zijn grofweg twee manieren te onderscheiden om aan een VCP te komen: op initiatief van de zwemvereniging zelf (bestuur, leden) en op initiatief van een ‘externe’ betrokkene (ouder, sportbond, gemeente). Als een zwemvereniging zelf een of meerdere VCPers aan wil stellen maar geen kandidaten heeft, kan hier door middel van een advertentie op de website, in het officiële cluborgaan een brief of e-mail naar de leden de aandacht op gevestigd worden. Ook kan er eventueel een VCP buiten de vereniging worden gezocht en aangesteld in samenwerking met andere sportverenigingen in de buurt. Als een geschikte kandidaat
is gevonden, is het sterk aan te bevelen om deze deel te laten nemen aan de opleiding voor VCP van NOC*NSF. De specifieke functie van de VCP is beschreven in het functieprofiel.
Het is goed om ervoor te zorgen dat u als VCP-er ook lid bent van een KNZB vereniging. Daarmee bent u nog beter vindbaar maar bent u ook via de KNZB verzekerd en valt uw handelen onder de reglementen en aansprakelijkheid van de KNZB. Uw vereniging kan u in de ledenadministratie de functie van Vertrouwens Contact persoon geven.
Opleiding voor Vertrouwenscontactpersonen
NOC*NSF biedt een opleiding aan voor VCP. De opleiding is bedoeld voor professionals en vrijwilligers binnen sportbonden en sportverenigingen met interesse voor de functie van VCP. De sportvereniging of sportbond kan hen opgeven voor het volgen van de cursus. Deelnemers aan de training hebben een leeftijd van minimaal 25 jaar en HBO denkniveau. Deelnemers vervullen zelf geen bestuursfunctie. De cursus duurt twee dagdelen.
Tijdens deze cursus wordt aandacht besteed aan de positie die de VCP inneemt wanneer er sprake is van een klacht. Er wordt ingegaan op de adviezen en de verwijzingen die mogelijk zijn. De cursus is niet alleen theoretisch, maar ook praktisch. Zo worden er praktische gesprekstechnieken geoefend. Al met al is het een veelzijdige training waarin de verschillende kanten van het werk van de VCP worden toegelicht en geoefend.
Op de website van de academie voor sportkader zie je de actuele planning, ook via het nieuwe platform sportopleidingen zijn de scholingen terug te vinden!