Een vertrouwd gezicht neemt afscheid; VCP'er Minke de Gier over haar ervaringen

Dankjewel Minke!
Na jarenlange inzet hebben we afgelopen maand afscheid genomen van Minke de Gier en Imke van den Bos, onze vertrouwenscontactpersonen (VCP) binnen de KNZB. Als vrijwilliger hebben Minke en Imke zich jarenlang ingezet voor een sociaal veilig sportklimaat in onze zwemsport. Ze deden hun werk altijd met oprechte aandacht voor de mens achter het verhaal. Janneke Lenderink begint als VCP'er.
In de rol als VCP'er ondersteunde Minke uiteenlopende casussen, bood ze een luisterend oor en praktische hulp in onze overleggen waar we veel aan hadden. Ze stond altijd open om te sparren en leverde een waardevolle bijdrage. Haar scherpe blik, rustige houding en hart voor de sport maakten haar tot een zeer gewaardeerde collega. Ze deelt haar ervaringen van de afgelopen jaren.
Soms komt de essentie in één keer binnen. De essentie voor mij als vertrouwenscontactpersoon is een waarlijk gesprek; een gesprek waarin de ander zoekende is en dit tentoonstelt. Een gesprek waarin iemand iets dwars zit en niet precies weet wat het is. Een gesprek waarin iemand heel boos is en tot inzicht komt wat hem of haar te doen staat. Dergelijke gesprekken vormden de kern van mijn vrijwilligerswerk als vertrouwenscontactpersoon bij de bond.
‘Kan ik even praten?’ ‘ Ik weet niet of ik bij u moet zijn’. ‘T is misschien niets maar...’. Zo begonnen veel gesprekken. Sporters met lastige ervaringen, ouders met zorg, angst of twijfel; ze zijn vaak al op diverse plekken in gesprek geweest, hebben al veel over iets nagedacht of ergens mee rond gelopen. ‘Is het normaal als... , ‘t is toch niet normaal dat’: In aanvang had ik hier geen antwoord op; dat hoeft ook niet. Normale situaties bestaan niet; ik kan niet anders dan goed luisteren naar het verhaal in de context waarin het heeft plaats gevonden. De context zoals deze nauwgezet is beleefd of wordt beleefd door de beller. Ik vorm een veelkleurig plaatje door de beller (melder) het woord te geven en door te vragen waar ik gaten zie in de schets.
Vervolgens ontstaan er wegen vanuit de schets naar nieuwe perspectieven. Dit begint met een gewenste situatie. ‘Normaal en gewenst zou het zijn als...’ Soms is het antwoord directief: nee dat zou niet normaal mogen zijn of dat is zeer ongewenst. Wetende dat ik als vertrouwenscontactpersoon niet aan waarheidsvinding in de juridische zin doe; wel de waarheid voor de beller in kaart breng, blijf ik voorzichtig met een oordeel uitspreken. De wegen die ik duidt zijn dan ook verkennend; het zijn verschillende opties die volgen uit de geschetste situatie. Deze toets ik bij de beller en blijf de regie hierover aan de inbrenger van de casus geven .Dit luistert nauw; sommige beslissingen hebben tijd nodig.
Er ligt een belangrijk verschil tussen de vertrouwenscontactpersoon van de bond en de verenigingen. De VCP'er is met nadruk het luisterend oor en de wegwijzer voor mogelijke vervolgstappen. De VCP Bond kan net een stapje verder gaan en overgaan tot maatregelen, trajecten en gesprekken. Zo zitten we geregeld met jullie bestuurders aan tafel om met elkaar te bespreken en te bepalen welke stappen bijdragen aan de verbetering van het veilige sportklimaat binnen de zwemsport. En dat is wat ik heb mogen ervaren vanuit de vele en uiteenlopende gesprekken de afgelopen twee jaar: een bescheiden maar tegelijk waardevolle bijdrage voor veel sporters en hun omgeving. Dankzij de bellers die zo dapper waren om iets bloot te leggen waar we anders voor wegkeken, wegwuifden of inslikten.
Zij gaven een pijnlijke inkijk tot situaties die vaak onbedoeld sporters kwetsten en waar we met een beetje meer aandacht voor wat als sociaal (on)veilig wordt ervaren een hoop sportleed voorkomen kan worden. Waar we met het oppakken van vervelend ervaren situaties, het durven benoemen van kwetsend gedrag en leren het gesprek aan te gaan met elkaar we een reflectieve en sportieve omgeving kunnen bieden met oog voor elkaar in en buiten het water.
Minke de Gier - VCP Bond - mei 2023/mei 2025