• Para-zwemmen

Nationale Classificaties

Para zwemmen Kees Jan van Overbeeke

Wat is classificatie?
Sinds de Paralympische Spelen 1992 in Barcelona hanteert men binnen de internationale sportwereld van het aangepast sporten een functioneel classificatiesysteem. Hierbij worden sporters met een beperking op basis van de functionele (rest)mogelijkheden van de sporter in verschillende klassen ingedeeld.

Sporters met een beperking willen graag eerlijke strijd leveren tegen elkaar. Om sport zo competitief en eerlijk mogelijk te maken, worden sporters vaak ingedeeld in categorieën met gelijkwaardige mogelijkheden: man/vrouw, gewichts- en/of leeftijdscategorieën. In de gehandicaptensport is classificatie een middel om sporters met een beperking op basis van functionele mogelijkheden in te delen in klassen. Op deze manier kan zo veel mogelijk vanuit een gelijkwaardige uitgangspositie tegen elkaar gestreden worden.

Nationaal en internationaal wordt met deze classificaties gewerkt.

Bij de classificatie wordt allereerst bepaald of de sporter voldoet aan de Minimale handicapseisen om vervolgens de klasse indeling te bepalen. Zowel de minimale handicap eis als de klasse indeling is per sporttak verschillend.

Waarom classificeren?
Sporters worden geclassificeerd om tegen sporters met dezelfde functionele mogelijkheden in competitieverband te kunnen sporten en daarmee te zorgen voor een eerlijkere en spannende competitie.

Classificeren van sporters zorgt voor een grote uitdaging om sport op een eerlijke manier te organiseren. De uitdaging ligt enerzijds in het realiseren van een competitieve competitie waarin sporters in hun kracht actief kunnen zijn. En anderzijds in het vermijden van een betekenisloze competitie met heel veel verschillende classificatieklassen.

Om een betekenisvolle competitie te faciliteren heeft het Internationaal Paralympisch Comité een ‘Classificatie Code’ ontwikkeld.
Hierin staat:

1. Hoe de 10 eligible impairments (minimale handicap eisen) specifiek gelden voor een sport.
2. Hoe de classificaties methodisch bewezen zijn op basis van evidence-based onderzoek.

Kan ik geclassificeerd worden?
In navolging van het Internationaal Paralympisch Comité (IPC) biedt de KNZB sportmogelijkheden voor sporters met lichamelijke, visuele en verstandelijke beperkingen.

Hoe wordt een klasse bepaald?
De classificatie wordt vastgesteld door middel van een onderzoek, testresultaten en observatie van de sporter door een panel van classifiers. Deze classifiers zijn specifiek opgeleid om te kunnen analyseren welke invloed de beperking heeft op de sportuitoefening. Wanneer een sporter deelneemt aan wedstrijden waarvoor classificatie verplicht is, zal hij/zij een classificatieproces doorlopen om te controleren of er aan bovenstaande uitgangspunten wordt voldaan.

Dit proces bestaat uit:
• Het verifiëren van de aanwezigheid van een beperking die in de specifieke tak van sport kan worden toegelaten;
• Een fysiek en technisch onderzoek naar de functionele mogelijkheden in de specifieke activiteit/sport;
• De toewijzing van een handicap-klasse;
• Observatie tijdens en buiten de competitie (hiervan kunnen filmopnamen gemaakt worden).

Een classificatie wordt slechts voor één tak van sport afgegeven, het is immers een sportspecifiek systeem.

Er zijn verschillende classifiers actief voor de KNZB:
1. Classifiers voor sporters met een lichamelijke beperking hebben ofwel een (para)medische, dan wel een sporttechnische achtergrond.
2. Sporters met een visuele beperking worden geclassificeerd door optometristen of oogartsen.
3. Psychologen worden als classifier ingezet voor de controle van testresultaten van sporters met een verstandelijke beperking.

Afhankelijk van de beperking kunnen sporters een aantal malen geclassificeerd worden; bijvoorbeeld wanneer hun beperking niet stabiel is, wanneer er nog sprake is van verandering omdat de sporter nog in de groei is, of wanneer er sprake is van een beperking die op de rand van twee klassen zit. In dit geval krijgt een sporter een Review-status.

Als een sporter niet geclassificeerd kan worden, betekent dit niet dat hij/zij geen beperking heeft. Het impliceert enkel dat de sporter een beperking heeft die in die tak van sport niet toegelaten wordt (niet voldoet aan de minimale handicap eisen), ofwel dat de mate van beperking niet voldoende de sportbeoefening belemmert ofwel een te fluctuerend beeld heeft om het goed vast te stellen.

Alle classificatie resultaten worden op de Masterlist zwemmen vastgelegd. Op deze lijst worden de sporters met hun classificatiecodes vermeld.

Voor meer informatie of vragen over Nationale classificaties binnen de KNZB kunt u contact opnemen met classificatie@knzb.nl